Teoria wartościowości. Kolbe był zdania, że rodnik lub pierwiastek, z którym skoniugowana jest substancja, mają jedynie podrzędny wpływ na naturę związku. Zatem kwas octowy, H O + C2 H 3 ⁀ ( C2O2) O jest podobny do kwasu węglowego, 2H O + ( C2O2) O2 (C = 6; O = 8). Frankland w 1852 roku wykazał, że ta idea jest nieprawidłowa.
Ten materiał posiada napisy w języku ukraińskim Playlista Wiązania chemiczne, elektroujemność 07:42 Wiązania kowalencyjne 09:38 Wiązania jonowe 08:32 Porównanie właściwości związków kowalencyjnych i jonowych 08:27 Wartościowości pierwiastków 08:46 Wzory sumaryczne i strukturalne 13:47 Ten materiał posiada napisy w języku ukraińskim Z tego filmu dowiesz się: co to jest wartościowość pierwiastka, jak się określa maksymalną wartościowość pierwiastka względem wodoru i tlenu, jakie są wartościowości wszystkich pierwiastków z grup pierwszej i drugiej oraz wybranych pierwiastków z grup od trzynastej do siedemnastej. Podstawa programowa Autorzy i materiały Wiedza niezbędna do zrozumienia tematu Aby w pełni zrozumieć materiał zawarty w tej playliście, upewnij się, że masz opanowane poniższe zagadnienia. Udostępnianie w zewnętrznych narzędziach Korzystając z poniższych funkcjonalności możesz dodać ten zasób do swoich narzędzi. Transkrypcja Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca. Lubisz oglądać filmy science fiction? Wymyślone światy i postacie... ...trzygłowe smoki, stwory o dziwnej zmiennej liczbie kończyn wyrastających na poczekaniu uszach czy sześciu ogonach? Ja uwielbiam! Pewnie dlatego, że potwory z tych opowieści przypominają mi pierwiastki. Jedne i drugie mają niewiarygodnie różnorodną liczbę łapek, a jeszcze do tego część z nich może w zależności od sytuacji ją zmieniać. Twórcy science fiction mogliby się od pierwiastków wiele nauczyć. Pamiętasz tlenek węgla cztery, o którym mówiliśmy w lekcji o wiązaniu kowalencyjnym? Atom węgla łączył się tam z dwoma atomami tlenu. Ale dlaczego akurat z dwoma, a nie z trzema albo z pięcioma? Konstrukcja cząsteczek zależy od tego ile wiązań z innymi może stworzyć dany pierwiastek. Porównując to z różnymi stworami chodzi o to ile chwytnych łapek ten pierwiastek użyje aby połączyć się z innymi. W przypadku tlenku węgla cztery węgiel wyciąga cztery łapy po tlen. Ale tlen ma zawsze tylko dwie łapki. Aby być zadowolonym, węgiel musi więc złapać aż 2 tleny. Liczbę łapek, którą w danej cząsteczce pierwiastek wyciąga do innych nazywamy wartościowością. Co ciekawe, dla wielu pierwiastków ta liczba nie jest stała. Wspomniany już węgiel ma cztery łapy w tlenku węgla 4, ale w tlenku węgla dwa już tylko dwie. Dwie gdzieś chowa. Z kolei siarka może mieć wartościowość 2, 4 lub 6, w zależności od tego, czy występuje w siarczkach, czy w różnych tlenkach. Są i porządne pierwiastki o stałej wartościowości, czyli liczbie łapek. To nie potwory, a raczej przyjazne stworki które nie powodują problemów na lekcjach chemii. Tlen jest zawsze dwuwartościowy czyli tworzy dwa wiązania. W cząsteczce tlenu, tymi dwoma wiązaniami łączy się z drugim atomem tlenu. W cząsteczce wody - z 2 atomami wodoru a w cząsteczce tlenku węgla cztery z atomem węgla. Nie musisz znać wartościowości wszystkich pierwiastków ale dobrze orientować się w ogólnych zasadach. Przeanalizujmy nasze magiczne atomowe stwory grupa po grupie. Nie bierzemy pod uwagę grup pobocznych od trzeciej do dwunastej, bo tam stopień mutacji wprawia w drżenie nawet chemików. Skupmy się na głównych. W grupach pierwszej i drugiej wartościowość pierwiastków jest taka, jak numer grupy czyli na przykład lit ma zawsze wartościowość 1, a wapń 2. To porządne pierwiastki. Nie zmieniają się w potwory. Podobnie jest w grupie 13. Pierwiastki, które interesują nas w szkole podstawowej, są trójwartościowe zgodnie z cyfrą jedności w numerze grupy. Innymi słowy w grupach: pierwszej, drugiej i 13. wartościowość pierwiastków jest równa liczbie elektronów na ostatniej powłoce. O wiele ciekawiej robi się w grupach 14. - 17. Tam pierwiastki mutują jak opętane. W zależności od tego z kim, czyli z jakim innym pierwiastkiem mają do czynienia, mogą sobie hodować od jednej aż do siedmiu łap. Pierwiastkowe łapy przyprawiają o ból głowy? Niepotrzebnie. Zaraz omówimy to na przykładach i rozwiejemy wątpliwości. Weźmy siarkę. Leży w 16. grupie, co oznacza, że ma 6 elektronów na ostatniej powłoce. Jej maksymalna wartościowość to zatem? Mówisz, że 6? To się zgadza, pod warunkiem, że swoje łapki wyciąga do tlenu. Z kolei do ośmiu elektronów na ostatniej powłoce brakuje jej dwóch czyli minimalna wartościowość siarki to 2 z zastrzeżeniem, że nie każdemu pierwiastkowi pokaże tylko dwie łapki. Robi tak na przykład z wodorem. Czy siarka może przyjmować w związkach jeszcze inne wartościowości? Niestety tak. Może mieć jeszcze wartościowość 4. Trzeba jej przyznać, że się ogranicza przyjmuje tylko parzyste. Co innego azot. Ten z łapkami szaleje. W zależności od sytuacji hoduje sobie od jednej do pięciu. Gdy w jego obecności pojawia się wodór wyciąga do niego tyle łapek, ilu elektronów brakuje mu na ostatniej powłoce do ośmiu. Azot znajduje się w 15. grupie. Na ostatniej powłoce
Atkins, chemia fizyczna, warszawa 2 uzupełnij poniższe zdania. W organizmach, wykazuję podobieństwa we właściwościach pierwiastków chemicznych położonych w tej samej grupie oraz zmiany we właściwościach pierwiastków położonych w tym samym okresie. Uzupełnij w tabeli dane działające wybranych pierwiastków chemicznych, b zdań.
Pytanie Odpowiedź Tlen (oxygenium)- O rozpocznij naukę II Wodór (hydrogenium)- H rozpocznij naukę I Węgiel (carboneum)-C rozpocznij naukę II, IV Azot (nitrogenium)- N rozpocznij naukę III,V Fluor (fluorum)- F rozpocznij naukę I Chlor (chlorum)- Cl rozpocznij naukę I, III, IV, V, VI, VII Brom (bromium)- Br rozpocznij naukę I Siarka (sulphur)- S rozpocznij naukę II, IV, VI Fosfor (phosphorus)- P rozpocznij naukę III,V Glin (alumninium)- Al rozpocznij naukę III Krzem (silicium)- Si rozpocznij naukę II, IV Żelazo (ferrum)- Fe rozpocznij naukę II, III Miedź (cuprum)- Cu rozpocznij naukę I, II Nikiel (nicollum)- Ni rozpocznij naukę II, III Lit (lithium)- Li rozpocznij naukę I Sód (natrium)- Na rozpocznij naukę I Potas (kalium)- K rozpocznij naukę I Wapń (calcium)- Ca rozpocznij naukę II Magnez (magnesium)- Mg rozpocznij naukę II Cynk (zincum)- Zn rozpocznij naukę III Cyna (stannum)- Sn rozpocznij naukę II, IV Złoto (aurum)- Au rozpocznij naukę I, II, III Srebro (argentum)- Ag rozpocznij naukę I, II Rtęć (hydrargyrum)- Hg rozpocznij naukę I, II Chrom (chromium)- Cr rozpocznij naukę II, III, VI Bar (barium)- Ba rozpocznij naukę II Ołów (plumbum)- Pb rozpocznij naukę II, IV
pierwiastków trzeciego okresu. Polecenie 1 Przeanalizuj, jak zmieniają się wartości promieni atomowych i jonowych pierwiastków bloku s i p. Wartości promieni atomowych i jonowych pierwiastków Źródło: GroMar Sp. z o.o., na podstawie Pazdro K., Rola–Noworyta A., Chemia. Repetytorium dla przyszłych maturzystów i
Create account Sign inCreate flashcards Courses Question Answer H start learning Wodór I Li start learning Lit I Na start learning Sód I Mg start learning Magnez II K start learning Potas I Ca start learning Wapń II Cr start learning Chrom II, III, VI Fe start learning Żelazo II, III, VI Ni start learning Nikiel II, III Cu start learning Miedź I, II Zn start learning Cynk II Ag start learning Srebro I, II Cl start learning Chlor I, III, V, VII B start learning Bor III C start learning Węgiel II, IV N start learning Azot I, II, III, IV, V O start learning Tlen II Al start learning Glin III Si start learning Krzem, II, IV P start learning Fosfor III, V S start learning Siarka II, IV, VI Sn start learning Cyna II, IV Pb start learning Ołów II, IV F start learning Fluor I Br start learning Brom I, III, V, VII I start learning Jod I, III, V, VII
Chrom. Chrom to twardy, błękitno-biały metal. Konfiguracja elektronowa atomu chromu: [Ar] 4s 1 3d 5. W związkach chrom występuje na stopniach utlenienia: II, III i VI. Konfigurację jonu chromu w zależności od stopnia utlenienia w związku przedstawiono poniżej: Chrom jest dość aktywny chemicznie.
Wartościowość to inaczej liczba wiązań, którymi atom danego pierwiastka wiąże się z drugim atomem. Dzięki temu powstaje związek chemiczny. Wartościowość ZAWSZE oznaczamy cyfrą rzymską nad symbolem pierwiastków przyjmują różną wartościowość w związkach chemicznych. Przyjmuje się następujące reguły:* wodór w związkach jest jednowartościowy (I)* tlen w związkach chemicznych przyjmuje wartościowość dwa (II)* pierwiastki leżące w grupie 1 i grupie 2 układu okresowego przyjmują wartościowość równą numerowi grupy (I lub II)* pozostałe atomy pierwiastków przyjmują różne wartościowości, które należy zaznaczyć w nazwie danego związku wartościowość atomów pierwiastków, które łączą się ze sobą tworząc związek chemiczny, można ustalić wzór sumaryczny i strukturalny tego nadzieję, że pomogłam. :)PS: Pisząc odpowiedź na twoje pytanie posłużyłam się swoim chemicznym blogiem, który znajdziesz pod tym adresem : [LINK]
Title: KARTA PRACY A Author: Kwiek Last modified by: bingo Created Date: 3/24/2020 8:59:00 AM Other titles: KARTA PRACY A
zapytał(a) o 18:53 Wartościowość pierwiastków chemicznych w związkach chemicznych. O co w tym chodzi? Skąd mam wiedzieć, że np. tlen jest dwu wartościowy albo że glin jest trzy wartościowy czy siarka jedno wartościowa? Przecież jest że wartościowość jest powiązana z elektronami walencyjnymi. No ale siarka ma 6 a 1. wart. podobnie tlen 6 a 2 wartościowości mam użyć siarczku srebra (I) skoro siarka ma II, IV i VI wartościowości?Pomoże mi ktoś to zrozumieć? Odpowiedzi Sęp odpowiedział(a) o 19:00 Wartościowość to inaczej liczba możliwych wiazań z jakimi dany pirwiastek może się łączyć z innymLatwo najlepiej zapamietac że O-tlen ma II wartosci tak jak siarka-Snatomiast wodór-HAzot-NChlor-Clmaja 1 wartościowosćTO ZNACZY ZE W CZASTECZCE WODÓR MOŻE SIĘ WIAZAC TYLKO Z JEDNYM TYLKO Z TAKIM KTÓRY MA TEZ 1 WARTOŚCOWOŚĆJEZELI JEST CZAS. NP. H2O-WODATO ZNACZY ZE POTRZEBA 2 AT. WODORU I 1 AT. TLENUPONIEWAZ TLEN MA II WARTOSCIOWOSCI A WODÓR I'potrzeba drugiego wodoru azeby wyrwnać liczbe wartościowościH-O-H2 wodory i 1 tlen;) Uważasz, że ktoś się myli? lub
Tabela wartościowości pierwiastków pdf. Uzupełnij tabelę. Napisz wzory sumaryczne lub nazwy systematyczne związków chemicznych o podanych nazwach lub wzorach. Nazwa związku chemicznego. Wzór.Wartościowości tych pierwiastków chemicznych nie zapisujemy w nazwie. 6. Uzupełnij tabelę. Nazwa związku chemicznego. Wzór sumaryczny.
Test:Wartościowości wybranych pierwiastków chemicznych © 2022 | Wykonanie: SpaceLab
Chemistry: the valence of selected chemical elements. Blog. Nov. 7, 2023. Unlock creative freedom with Prezi; Nov. 1, 2023. How to always look your best when presenting
Sprawdzamy pogodę dla Ciebie...POCZTANie pamiętasz hasła?Stwórz kontoQUIZYMENUNewsyJak żyć?QuizySportLifestyleCiekawostkiWięcejZOBACZ TAKŻE:BiznesBudownictwoDawka dobrego newsaDietaFilmGryKobietaKuchniaLiteraturaLudzieMotoryzacjaPlotkiPolitykaPracaPrzepisyŚwiatTechnologiaTurystykaWydarzeniaZdrowieNajnowszeŚredni wynik: 86%Wyzwania quizowe🏺Z przeszłości14 pytań z historii. Odgadnij, kto nie był królem Polski💪Dla wszystkichCzy potrafisz rozpoznać sentencje Paulo Coelho?🦅Dla orłów ortografiiKażdy 4-klasista musi to wiedzieć. Zobacz, czy znasz odpowiedź⛰O ziemiZnasz stolice województw? Nie ma miejsca na pomyłkę! Szybki quizZnajdź coś dla siebieQuizyPsychotestyWszystkieOrtograficzneGeograficzneHistoryczneKino i serialeCelebryciMotoryzacyjneSportoweInneQUIZSzybki test wiedzy o grzybach. Każdy błąd może być kosztownyQUIZTak gwiazdy zaczynały swoje kariery. Wiesz, jak wyglądały ich początki?QUIZTę komedię oglądali wszyscy. Jak dobrze pamiętasz "Chłopaki nie płaczą"?QUIZ21 lat temu Polacy żegnali Gierka. Jak dobrze znasz epokę jego rządów?QUIZKtóry kraj ma więcej mieszkańców? Mapa może zmylićQUIZQuiz historyczny. Gdzie miało miejsce to wydarzenie?QUIZOwoc czy warzywo? Większość odpada na pierwszym pytaniuQUIZZ kim nie graniczy to państwo? Możesz się pomylić tylko razQUIZTVN Style kochają kobiety z całej Polski. Ile wiesz o nadawanych tam programach?QUIZ"Choć na Tygrysy mają…" – wiesz co? Sprawdź się w quizie o Powstaniu WarszawskimQUIZWielka gwiazda kina z Polski. Mało kto znał jej prawdziwe imięQUIZMarylin Monroe, Elvis Presley. Jak dobrze znasz ikony popkultury?Zobacz także:99 proc. ludzi nie widzi słonia na rysunku. Zaliczasz się do nich?Wraca kwarantanna! Adam Niedzielski ogłosił rozporządzenieNie żyje księżniczka Kasia. Miała polskie korzenieUrodziła podczas wakacji w Turcji. Miała ubezpieczenie, musi sprzedać domSchudła ponad 90 kilogramów. Wojciechowska pokazała zdjęciaŁukaszenka zwrócił się do Polaków. Ciężko uwierzyć w jego propozycjęKontaktkontakt@ dodawania opiniiPolityka prywatnościReklamaWszystkie artykułyZobacz (forum) ZE ŚWIATAKorea PółnocnaUkrainaTurcjaRosjaUnia EuropejskaWłochySyriaUkrainaWYDARZENIANiedziele handloweWakacjeKoronawirusIgrzyska olimpijskieGrecjaChinyTrybunał KonstytucyjnyWojna w UkrainieZNANI POLITYCYMateusz MorawieckiKim Dzong UnDonald TuskDonald TrumpWładimir PutinAngela MerkelEmmanuel Macron
Znaczenie wartościowości pierwiastków chemicznych przy ustalaniu wzorów i nazw związków chemicznych 1. Podpisz modele cząsteczek związków chemicznych. Wzory wybierz spośród podanych. B 2 O 3 • Na 2 O • SO 3 _____ _____ _____ Informacja do zadań 2. i 3. Wartościowości wybranych pierwiastków chemicznych: N – I, II, III, IV, V
Zakładam, że zapoznałeś się już z pojęciem stopnia utlenienia, natomiast wartościowość to jedna z pierwszych definicji, które słyszymy na chemii – w końcu na jej podstawie ocenia się wzory chemiczne związków. Zacznijmy od ustalenia tego, co już wiemy : Stopień utlenienia jest jak ładunek hipotetycznego jonu, który powstał by z rozpadu związku chemicznego, jeśli założylibyśmy, że związek ten jest idealnie jonowy. A skoro jony mogą być dodatnie oraz ujemny, to stopnie utlenienia mogą być także dodatnie oraz ujemne! Już mamy tutaj pierwszą różnicę, ponieważ wartościowość nie może być ujemna! Czym się zatem różni stopień utlenienia i wartościowość ? 1. Wartościowość określa ile wiązań może tworzyć dany pierwiastek [1] Oryginalna definicja (fuj!) jest taka, że wartościowość to maksymalna liczba atomów wodoru, z jaką może połączyć się dany pierwiastek. Dlaczego akurat wodorów? Odpowiedź jest bardzo prosta : wodór przecież zawsze tworzy tylko jedno wiązanie, dlatego też liczba przyłączonych atomów wodoru do pierwiastka = liczba wiązań. Wartościowość odczytujemy typowo z układu okresowego. Numer grupy (cyfra jedności) oznacza maksymalną wartościowość pierwiastka, jaką może przyjmować w związkach chemicznych. No dobrze, to weźmy związki pierwiastków z drugiego okresu, które łączą się z wodorem. Od litu do boru mamy : LiH , BeH2 , BH3 Wartościowości pierwiastków wynoszą po kolei : I , II, oraz III. Przy okazji ustalmy od razu stopnie utlenienia, otrzymując +I , +II, +III (jeśli masz z tym problem, to zerknij tutaj : Jak rozpoznać reakcje redoks, czyli stopnie utlenienia). Kolejne związki z wodorem to : CH4 , NH3 , H2O , HF I tutaj również bez niespodzianek bo wartościowości wynoszą odpowiednio : IV, III, II oraz I. Stopnie utlenienia robią nam się jednak ujemne i wynoszą : -IV, -III, -II oraz -I. Jak widzisz, wartościowości są tylko dodatnie, a stopnie utlenienia mogą być ujemne i jak na razie możemy mieć wrażenie, że maksymalna wartościowość wynosi IV. 2. A co z wartościowością w jonach? No właśnie! Bo skoro w amoniaku (NH3) wartościowość wynosi III, to w takim razie w jonie amonowym (NH4+) powinna wynosić IV, prawda? Niestety nie. W rzeczywistości najlepszą definicją wartościowości jest : Wartościowość – liczba elektronów, jaką atom używa do tworzenia wiązań wartościowośći Do ustalenia wartościowości najlepiej rozpisać wzory elektronowe (pokazać wiązania i wolne pary elektronowe) Spróbujmy ustalić wartościowość dla pierwiastków zaznaczonych na niebiesko. Dla pierwszych trzech przykładów nie ma problemu – mamy odpowiednio IV, IV oraz III. Tak samo dla wody otrzymujemy wartościowość równą II. Tutaj akurat tak się składa, że liczba wiązań jest równa wartościowości, ale to tylko przypadek. Jednak nasze dwa jony NH4+ oraz H3O+ mogą być mylące, bo tam wartościowość nie wynosi IV oraz III. O co chodzi? Przypomnijmy sobie, co tak naprawdę dzieje się w wiązaniach (kowalencyjnych) na przykładzie cząsteczki wodoru : Co się dzieje z elektronami w wiązaniach? Można do wartościowości podejść w sposób matematyczny i opisać ją według wzoru : Wartościowość = liczba elektronów walencyjnych (atomu w stanie podstawowym) – liczba elektronów niewiążących (czyli tych z wolnych par elektronowych) I faktycznie dla cząsteczki amoniaku (NH3) mamy 5 elektronów walencyjnych dla azotu – 2 elektrony wiążące, co daje wartościowość równą 3. Aby zrozumieć wartościowość w jonie amonowym oraz oksoniowym należy prawidłowo rozpisać wzory elektronowe (z uwzględnieniem wiązań koordynacyjnych) : Jaka jest wartościowość atomu centralnego w kationie amonu i jonie oksoniowym? Jeśli w ten sposób narysujemy nasze jony to staje się jasne, że azot używa wszystkich swoich pięciu elektronów do utworzenia wiązań, więc jego wartościowość wynosi V, a tlen używa czterech swoich elektronów, zatem ma wartościowość równą IV. Zobacz, że równie dobrze moglibyśmy to policzyć na wzorze : ➦ wartościowość (dla azotu) = 5 – 0 = 5 ➦ wartościowość (dla tlenu) = 6 – 2 = 4 3. Czemu azot ma wartościowość równą pięć? To jest naprawdę dobre pytanie – szacunek, że na nie wpadłeś! My już to wiemy z poprzedniego punktu. Wartościowość to nie jest zwyczajnie liczba wiązań (bo azot nigdy pięciu wiązań nie utworzy, bo wtedy przekroczyłby oktet elektronowy) i faktycznie jest możliwa wartościowość równa V dla azotu, co widzieliśmy w jonie NH4+. 4. Stopień utlenienia i wartościowość − porównanie To brzmi jak niezły pomysł na pytanie do sprawdzianu, który zmiótł by całą klasę z planszy. Oby nauczyciele tego nie czytali! Stopień utlenieniaWartościowośćFikcyjny, nie ma sensu realnąwłaściwość że cząsteczkarozpada się w całości na jonu jest równystopniu liczbę elektronów, jaką atom używa do tworzenia wiązań być dodatni lub być tylko głównie wbilansowaniu reakcji dużo informacji ostrukturze i reaktywności utlenienia i wartościowość − porównanie 5. Czego lepiej używać – wartościowości czy stopni utlenienia? Nie ma odpowiedzi na to pytanie, ponieważ obie rzeczy służą do czego innego. Właściwie stopnie utlenienia najbardziej przydają się w reakcjach redoks i to tam faktycznie królują. Powinniśmy je traktować jako narzędzie do zbilansowania reakcji utlenienia i redukcji, które innymi sposobami byłyby faktycznie trudne do uzgodnienia. Wartościowość natomiast dostarcza informacji o strukturze czy reaktywności cząsteczki. Jeśli na atomie znajdują się wolne pary elektronowe, to wpływa to na kształt związku chemicznego oraz także na jego chęć do łączenia się z innymi związkami. [1] W rzeczywistości liczba wiązań jakie tworzy atom nazywamy liczbą koordynacyjną, której można przypisać skrót LK. Spotkaliśmy to już w związkach kompleksowych, typowo podczas reakcji glinu czy cynku z wodorotlenkiem sodu, gdzie powstały związki typu Na3[Al(OH)6] czy Na2[Zn(OH)4] . Dla glinu LK = 6 , ponieważ tworzy on sześć wiązań do grup hydroksylowych (OH), natomiast dla cynku LK = 4. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby wyznaczać LK dla innych atomów w dowolnych związkach. Przykładowo w amoniaku (NH3) mamy LK = 3 do azotu, czy w jonie amonowym (NH4+) mamy LK = 4 . Ale żeby było jeszcze ciężej, sama liczba koordynacyjna nie ma jednej definicji, bo to też zależy w jakim kontekście (związki kompleksowe, chemia metaloorganiczna) jej używamy czy jaką konwencją się posługujemy.
okresowym pierwiastków chemicznych, budowę atomu danego pierwiastka i jego charakter chemiczny. Układ okresowy pierwiastków chemicznych. Model budowy atomu. Gra dydaktyczna – domino z nazwami i symbolami pierwiastków chemicznych. Rysowanie modeli atomów. Ćwiczenia w odczytywaniu informacji z układu okresowego pierwiastków chemicznych.
Pytania i odpowiedzi Zebrane pytania i odpowiedzi do zestawu. Ilość pytań: 25 Rozwiązywany: 1809 razy Uzupełnij wartościowości: Azot N Powiązane tematy Inne tryby
vQFeW. 2cmw2u1ged.pages.dev/52cmw2u1ged.pages.dev/642cmw2u1ged.pages.dev/632cmw2u1ged.pages.dev/692cmw2u1ged.pages.dev/702cmw2u1ged.pages.dev/922cmw2u1ged.pages.dev/472cmw2u1ged.pages.dev/59
wartościowości wybranych pierwiastków chemicznych
